Knijpdouches in keukens: een verhoogd risico op legionella

In keukens van onder andere restaurants, woonzorgcentra, scholen, culturele centra en feestzalen worden knijpdouches vaak gebruikt om de vaat te doen, of het afspoelen van andere (vervuild) materiaal. Ze lijken onschuldig, maar vormen in de praktijk een verhoogd risico op de groei en verspreiding van legionellabacteriën.

Waarom knijpdouches een risico vormen

Knijpdouches bestaan uit een flexibele slang met een spuitkop die gebruikt wordt om de vaat af te wassen. Dit soort gebruikt verhoogt de organische belasting door contact met vuile spoelbakken, etensresten en vetten. Zonder gerichte reiniging en thermische beheersing vergroot dit de kans op bacteriegroei. Wanneer de knijpdouche dan gebruikt wordt, kan legionella via de waternevel worden ingeademd — met mogelijk ernstige gevolgen zoals legionellose (potentieel fatale longontsteking).

Een gedeelde verantwoordelijkheid

Hoewel het risico in keukens soms wordt onderschat, is er niet enkel een gezondheidskundig, maar ook een juridisch aspect.Wanneer knijpdouches gebruikt worden door medewerkers of personeel, vallen ze onder de welzijnswet. Werkgevers hebben de plicht om risico’s zoals legionella (biologisch agens groep 2) te beheersen en hun medewerkers te beschermen.

Drie essentiële stappen voor veilig gebruik

1. Correcte instelling van de warmwaterinstallatie Zorg dat de warmwatertemperatuur op de juiste waarde is ingesteld. Warm water moet minimaal 60°C bedragen aan de productie en minstens 55°C op het tappunt om legionellagroei te voorkomen. Controleer ook de circulatie en vermijd dode leidingen.
   

2. Minimaal wekelijks gebruik Er dient te worden toegezien op een minimaal wekelijks gebruik van de knijpdouche om stagnatie te vermijden. Langdurige stilstand verhoogt het risico op besmetting aanzienlijk. Wanneer langdurige stilstand onvermijdelijk is, is het aangewezen het tappunt voor ingebruikname (of systematisch) thermisch te spoelen.
   

3. Opvolging van de waterkwaliteit Zelfs bij een goede installatie en regelmatig gebruik blijft opvolging cruciaal. Het is daarom zeker nodig om staalnames en analyses uit te voeren. Het is immers al frequent voorgevallen dat, desondanks een veelvuldig gebruikt, er toch legionella wordt vastgesteld in de knijpdouche.

Conclusie

Knijpdouches in keukens worden klassiek zeer vaak gebruikt en opgevolgd, maar verdienen meer aandacht binnen een correct legionellabeleid. Door de juiste technische instellingen, gebruikspatronen en kwaliteitsopvolging kan het risico aanzienlijk worden beperkt.

Wenst u meer zekerheid over de veiligheid van uw installatie? Dan helpen we u graag met advies, staalnames en begeleiding bij het opstellen of finetunen van uw legionellapreventie.